Cẩm nang lựa chọn và làm việc với kiến trúc sư !
12:08 PM
Cẩm nang lựa chọn kiến trúc sư !
Đã mang tiếng là dân Vịt nói chung và dân Vịt nơi đô thị đắt đỏ nói riêng, chắc mỗi người chúng ta đều mong ước, hy vọng, tuyệt vọng muốn có 1 ngôi nhà cho riêng mình (không tính nhà của lã Bố để lại ). Tuyệt vời hơn là có 1 ngôi nhà đẹp. Đẹp thì cũng tùy quan niệm từng người, cái đẹp ở đây MS muốn nói đến là 1 ngôi nhà được thiết kế hợp cái bụng gia chủ. Người được đào tạo để phục vụ cái bụng đó , dân tình gọi là kiến trúc sư (KTS).
Cũng như bất kì nông dân cẩn thận nào khi mua 1 món hàng hay thuê cá nhân hay tổ chức làm 1 công việc nào đó cho bản thân, chúng ta cần phải hiểu về món hàng, cá nhân, tổ chức đó. Xem loại nào tốt, ngon bổ rẻ, tùy theo tiêu chí ta đặt ra để lựa chọn. Lấy ví dụ đơn giản bây giờ rất nhiều người nhờ vào bạn Gúc để hỏi "cái nào, thuê ai,...chất lượng".Việc đó thực sự cũng không phải nhanh chóng và hợp lý. Nguyên nhân bởi nguồn thông tin bây giờ nhiều vô kể, khó phân biệt đúng sai, chưa kể các thông tin lăng xê hoặc dìm hàng vô tội vạ, không biết đằng nào mà lần. Và chúng ta - những gia chủ bị mắc vào mớ thông tin rối loạn đó, hậu quả là nếu may mắn chọn được đúng người đúng việc thì không có vấn đề gì, chọn sai ,ngôi nhà mơ ước của bạn sẽ là 1 đống cứt và trở thành đề tài đùa cợt cho bất cứ khách khứa hay thậm chí người đi qua trước cửa nhà bạn.
Với tư cách ( đã từng là ) 1 KTS dù không xuất sắc nhưng MS muốn gửi tới các bạn một vài tiêu chí cũng như cách thức, suy nghĩ ,..quan trọng để giúp mọi người lựa chọn người KTS phù hợp. Hãy coi đây như 1 cẩm nang lựa chọn gối đầu giường khi bạn bắt tay vào việc xây dựng ngôi nhà mơ ước của mình, bạn sẽ không phải hối tiếc đâu, trust me !
Cẩm nang này chia thành một số điều như sau
- Điều 1: Hãy là người chủ nhà thông minh ! Đây là điều quan trọng nhất. Sự thông minh ở đây bao gồm nhiều ý nghĩa như : không đặt ra những câu hỏi ngu ngốc, đại loại kiểu "Tại sao tôi phải thuê KTS để thiết kế ngôi nhà của tôi ?" hay "KTS là người xây nhà phải không ?"...thông minh giúp bạn có được sự lựa chọn đúng đắn, tránh được những sai lầm không đáng có,nhận thức tiếp thu những điều sau đây và làm theo cẩm nang bổ ích vđ này.
- Điều 2: Nhìn vào sản phẩm thực tế của KTS. Bản chất của người KTS ở một khía cạnh nào đó cũng là 1 người bán hàng, sản phẩm mà họ bán đó là dịch vụ thiết kế. Trong khâu chào hàng đa số KTS chém gió khá tốt, họ sẽ đưa ra những viễn cảnh về ngôi nhà của bạn, đôi lúc cường điệu hóa nó lên như một mặt bằng 20m2 cũng có thể bố trí 1 vườn thực vật hoành tráng và bất cứ góc nào trong nhà cũng chan hòa ánh sáng cùng gió mát,..Họ nhồi vào đầu bạn những kiến thức huyền bí về phong thủy cho đến bạn mụ mẫm đầu óc, theo đó nếu muốn gia đình ấm no hạnh phúc, giàu sang đời đời thì phải nghe họ đặt bàn thờ chỗ nọ, xoay bếp chỗ kia. Cuối cùng họ đưa ra dẫn chứng để chứng minh năng lực siêu việt của họ bằng lời nói "tôi đã làm mấy trăm cái nhà như nhà anh (chị) rồi ", "công ty tôi nhân viên, máy móc nhiều, công việc lắm đến nỗi tiền lương 1 tháng đủ đóng góp GDP cho cả phường !!? ", bằng hình ảnh: các bản vẽ , hồ sơ năng lực đẹp lung linh.Điều đó không thể trách họ vì đó là biện pháp marketing hợp pháp. Tuy nhiên để biết năng lực thực sự của KTS thế nào, bao nhiêu % lời chào hàng của họ là sự thật bạn cần phải nhìn vào sản phẩm thực tế của họ, cụ thể là những công trình mà họ đã thiết kế và đã được xây dựng hoàn thiện, ý kiến của chủ căn nhà đó về chất lượng công việc KTS đã làm. Điều này sẽ giúp bạn hiểu được gần như 100% năng lực của KTS.
Điều 3: Tất cả nằm ở Hợp Đồng !
Tất nhiên đây là 1 hợp đồng dân sự thậm chí có người dùng hợp đồng bằng Mồm !!?? Hãy chuyên nghiệp lên các gia chủ !! Tuy phí thiết kế chả đáng bao nhiêu so với giá xây dựng ( 1 đồng nghiệp của MS từng ngậm ngùi than sau khi xây nhà cho 1 đại gia: phí thiết kế đéo bằng 1 cái bồn cầu nhà đó trang bị !) Nhưng 1 hợp đồng chặt chẽ luôn có lợi. Bạn cần lường trước mọi vấn đề phát sinh trong quá trình thiết kế và xây dựng, để ko bị động sau này. Bên cạnh đó 1 hợp đồng chặt chẽ cũng tạo điều kiện cho kts tập trung vào công việc cũng như có ý thức trách nhiệm tốt hơn với bản thiết kế của mình. Thông thường các kts hay đưa ra 1 hợp đồng mẫu mà 99% là họ cop ở đâu đó về sửa lại đưa cho gia chủ xem. Còn bên chủ nhà thì thông thường chỉ chú ý đến đơn giá và tiến độ thanh toán. Nếu bạn nhìn vào 1 hợp đồng thiết kế nước ngoài bạn sẽ hiểu ý MS ntn. 1 công trình, thậm chí 1 hạng mục nhỏ cũng có thể đi kèm với 1 bản hợp đồng đồ sộ. Có đc bản hợp đồng đầy đủ thì công việc sau này rất dễ dàng, vướng mắc gì chỉ việc đem hợp đồng ra tra.
Điều 4: Hãy để KTS làm việc của họ !
Phần lớn chủ nhà Vịt Nam mang trong đầu 1 vài hình bóng căn nhà nào đó, có thể trên sách báo, hoặc trong thực tế. " Mày làm giống thế này cho anh !" Là câu nói dở hơi hay được các bạn đưa ra cho kts. KTS được đào tạo để làm công việc thiết kế chứ ko phải các bạn. Họ thừa hiểu phải làm ntn cho hợp lý, việc của các gia chủ là đưa ra 1 đầu bài về công năng sử dụng: tôi muốn căn nhà này có bao nhiêu phòng các loại, tôi muốn sơn màu sáng hay tối, trung tính nhã nhặn hay rực rỡ sôi động, những yêu cầu sử dụng đặc biệt khác vv..Kts sẽ giải bài toán đó và các bạn xét duyệt. Làm như vậy bạn sẽ tránh đc tình trạng căn nhà của mình thành 1 thứ chắp vá, cái cổng của 1 nhà hàng xóm, ban công của nhà hát lớn, mái lại như mái chùa ,... đó cũng là việc tạo điều kiện cho Kts thể hiện sở học của họ, đồng nghĩa với căn nhà của bạn sẽ đẹp và hợp lý hơn.
Điều 5: Hãy rõ ràng về kinh tế !
Một thực tế là các kts hay phàn nàn về việc ko lấy đc hết tiền thiết kế. Do việc thanh toán thường chia ra nhiều đợt. Những đợt cuối hay bị chủ nhà cố tình trì hoãn, nhiều trường hợp còn quịt luôn. Nếu đã ràng buộc bằng 1 hợp đồng cụ thể hãy thanh toán cho họ ( kts ) đúng thời điểm và dựa trên khối lượng công việc mà họ đã làm. Điều đó tạo điều kiện tâm lý tích cực , rất có lợi cho công việc sáng tạo của KTS. Kinh tế đóng vai trò rất quan trọng. Nói thêm ở đây: Kts có 1 thuật ngữ " làm nhà tình nghĩa" nhằm ám chỉ việc thiết kế nhà cho họ hàng người quen. Nhiều bạn có suy nghĩ rất buồn cười là "nhờ" người nhà hay người quen thiết kế ko công cho mình ??!! Xin thưa với các bạn làm việc ko ra tiền chẳng dễ chịu chút nào, và khi ấy sản phẩm mà bạn nhận đc sẽ là ( hoặc có chất lượng tương đương ) với " hàng chợ" - 1 thuật ngữ khác chỉ các thiết kế kiến trúc cop nhặt từ cái có sẵn và chỉnh sửa tí ti, ko quan tâm nhiều đến chất lượng hay độ chính xác.
Một điều bổ xung: nên chọn cá nhân hay công ty để thiết kế kiến trúc ?
Thường thì giá cả thiết kế của cty đưa ra lớn hơn giá của 1 anh kiến trúc sư dạo. Lý do bởi chi phí sản xuất của cty nhiều hơn. Nếu ko tính đến giá cả thì hãy nhìn vào chất lượng thiết kế. Nếu bạn chọn 1 kts độc lập thì 1 người trẻ sẽ có độ nhiệt tình cao hơn nhưng đôi khi lại khiếm khuyết trong kinh nghiệm. Điều đó dẫn tới thiết kế ngôi nhà của bạn có tính sáng tạo nhiều hơn nhưng có thể mắc vài lỗi ngớ ngẩn ko khả thi ^^. Kts lớn tuổi hơn thì ngược lại, tính sáng tạo ít hơn nhưng lại chắc chắn hơn. (họ bị chi phối bởi kinh tế nhiều hơn các kts trẻ ) Tất nhiên ko phải tất cả đều như thế: có những kts trẻ rất giỏi và cũng có kts nhiều tuổi đời nhưng kinh nghiệm vẫn non như thường, thế nhưng các trường hợp đó ít thôi.
Đối với các cty thiết kế cũng gần tương tự như vậy: các công ty nhỏ, mới thành lập thì nhiệt huyết hơn ( tốt nhất là trong vòng 1 năm đổ lại - họ đang cần xây dựng tên tuổi và khách hàng tiềm năng, sau 1 năm thì tùy tình hình ) các công ty lớn lâu năm hay có thương hiệu thì sản phẩm phụ thuộc vào túi tiền của khách hàng.
Vậy nên tóm lại bạn hãy kết hợp giữa khả năng tài chính của bản thân + với việc nhìn nhận thực tế ( Điều 2 nói trên ) để đưa ra quyết định chọn ai để gửi gắm căn nhà mơ ước.
Cuối cùng là 1 số sự thật nên biết:
- Việt Nam là quốc gia có các kts dễ tính nhất thế giới. Điều này dẫn đến việc họ - các kts bị các chủ nhà vô ý thức lợi dụng: " Chú cứ làm đi ! " các bạn chủ nhà đó hay nói như thế. Và các kts dễ tính phác thảo 1 loạt phương án cho thượng đế lựa chọn,giai đoạn đó rất vô lý là ko có xu nào và nhằm mục đích kí hợp đồng. Tất nhiên khi chủ nhà ko đồng ý phương án nào là Kts mất trắng công phác thảo đó ( ví dụ thực tế chính bản thân MS đã bị vài lần lợi dụng như thế, từ những bạn gia chủ phó thường dân tới bạn chức vụ cỡ phó bộ trưởng ). Tệ hơn các gia chủ bất lương còn giả bộ ko đồng ý rồi sau khi bạn kts ngậm ngùi ra về họ đem ngay bản phác thảo ra sử dụng - 1 hình thức ăn cắp chất xám thô bỉ vô liêm sỉ :|. Điều này ko bao giờ gặp ở nước ngoài khi mọi công sức của kts đều đc trả tiền dù là nhỏ nhất.
- Các kts thường có cái tôi rất lớn: họ hay chê bai sản phẩm của nhau, thậm chí 1 anh sinh viên có thể nói ( sau lưng) rằng công trình của 1 ông thầy nào đó thiết kế như cứt ! Nếu có 1 công trình nào đó đưa lên báo thì dù đẹp đến đâu cũng sẽ có ý kiến chê bai mà giọng điệu nghe đã biết của kts, nếu là 1 công trình xấu thì chửi bới hăng hái nhất cũng là của các bạn kts. Thay vì việc xăm xoi lẫn nhau sao ko lập 1 tổ chức kiểu như công đoàn bảo vệ quyền lợi kts khỏi các trường hợp lợi dụng như trên. Trên danh nghĩa Việt Nam cũng có cái gọi là Hội Kts , thậm chí có cả ngày KTs Việt Nam nhưng MS đéo hiểu hội đó và ngày kỉ niệm ấy có tác động hay giúp đỡ gì tới công việc và quyền lợi của các kts.
- Các Kts ngoài bằng tốt nghiệp họ còn có " chứng chỉ hành nghề ". Chứng chỉ này đc cấp bởi sở xây dựng các địa phương với điều kiện thời gian ra trường của các kts > 5 năm và đã từng tham gia thiết kế từ 5 công trình ( có xác nhận của công ty) trở lên. Thực tế là chứng chỉ này có thể mua điếu cần quan tâm tới các điều kiện trên, với nhiều mức giá tùy địa phương và tùy độ quen biết. Đắt nhất là ở Hà Nội ( Hà Nội cái đéo gì chả đắt ) có thể lên tới 2,3 củ . Các tỉnh khác giao động từ 5,600k đến hơn 1 củ... Các công trình đã tham gia có thể cop nhặt từ hồ sơ các cty khác nhau( hồ sơ năng lực cty hay cá nhân kts cũng đi cop nhặt 1 phần hay toàn bộ của người khác ). Vậy nên chứng chỉ này chả liên quan đéo gì đến trình độ của kts cả.
- Bạn tìm đến các tên tuổi cá nhân có tiếng trong giới kiến trúc để thuê thiết kế, khả năng nhiều là các thương hiệu cá nhân chỉ là người kí hợp đồng. Việc thiết kế nhà bạn sẽ đc các nhân viên hay các " đệ " của họ xử lý, có khi các tên tuổi đó còn đéo thèm nhìn ngó đến bản vẽ nhà bạn.
- Bạn thuê 1 kts cá nhân thiết kế 1 căn hộ, 1 nhà lô. Khả năng lớn là kts sẽ làm tất mọi công việc như thiết kế kết cấu ( vốn là việc của kĩ sư xây dựng) thiết kế điện nước ( việc của kĩ sư điện nước) lập dự toán ( việc của kĩ sư kinh tế xây dựng )... Những việc đó kts làm theo thói quen hay dựa trên những công trình tương tự, hoàn toàn ko dựa trên kiến thức chuyên môn. Họ gọi đó là " Bốc thuốc " !
1 comments